Waar kan EMDR voor gebruikt worden?
Zoals ik in vorige blogs schreef (http://www.capiamo.nl/blog) zijn er veel vragen omtrent het toepassen van EMDR. Door de jaren heen zijn er veel terreinen ontdekt waarop EMDR een bruikbaar instrument bleek. Ze hebben eigenlijk allemaal te maken met heftige emotionele gedachten. Het is de moeite waard om te kijken of het ook voor jou iets zou kunnen toevoegen in de verwerking van datgene waar je tegenaan loopt.
Waar kan je EMDR nog meer bij gebruiken dan voor traumaverwerking?
Angst-, dwang- en fobieklachten
Ook bij deze klachten is er spraken van een heftig beeld. Bepaalde gedachten of beelden hebben jou in de greep gekregen. Je voelt je onmachtig om daaraan iets te veranderen. Hierbij kan EMDR soms echt iets toevoegen. De behandeling is vergelijkbaar met de traumabehandeling.
Faalangst
Bij faalangst loop je aan tegen een beeld van jezelf dat lang niet altijd klopt. Met EMDR kijken we naar dat beeld van jezelf en naar het beeld dat je zou willen hebben. Door middel van dezelfde handbewegingen die je met je ogen volgt proberen we het negatieve beeld te vervagen en het positievere en meestal meer realistische beeld te versterken.
Rouw
Bij verlies van een geliefde kan ieder met verschillende gevoelens achterblijven. Groot verdriet doet altijd veel pijn en daar moeten we allemaal doorheen bij zo’n gemis. Maar soms zijn er zulke heftige beelden door het sterven, of door een ongeluk wat eraan voorafging. Of juist door hoe een afscheid verliep. En dan kan een trauma je normale verwerking in de weg staan. (waarbij ik wil aantekenen dat voor mij een verwerking nooit “normaal” is, maar altijd verschillend en altijd heel hard werken).
Ook in dit soort situaties kan EMDR een fijne ondersteuning zijn, zodat je herinneringen niet zwarter zijn dan onontkoombaar is.
Woede-, wrok- en wraakgevoelens
Bij intense boosheid of ernstige wraakgevoelens kan je leven danig ontwricht worden. Wanneer deze emoties je gaan belemmeren kan je voor EMDR kiezen.
De boosheid komt meestal ergens vandaan en er wordt dan gekeken wat een grondoorzaak is. Is het vanuit een gebeurtenis die haast traumatisch aanvoelt, dan wordt er voor de ene manier gekozen. Is het een boosheid die je onmachtig maakt, dan volgen we een ander protocol.
Heb je voor EMDR een verwijzing nodig van de huisarts?
Nee, die heb je niet nodig. Maar soms kan een huisarts je doorverwijzen naar een psycholoog die EMDR toepast en die ook nog eens (gedeeltelijk) vergoed wordt. De wachtlijsten zijn daar vaak wel veel langer. Wanneer je geen voorkeur hebt voor een bepaalde behandelaar kan je deze weg kiezen.
Wanneer je zelf een hulpverlener kiest, bijvoorbeeld op basis van je ervaring met iemand of op basis van geloof of andere overtuiging hoef je niet via de huisarts. In die gevallen moet je de behandelingen meestal wel zelf betalen. Daarentegen zijn de wachtlijsten vaak wat korter.
Kan je EMDR ook zonder handbewegingen doen?
Ja, dat kan. Het is een keus van de behandelaar. EMDR kan ook met lichtjes die heen en weer gaan of geluidjes die steeds vanuit een tegenovergestelde kant komen.
Ik ben bang om het heftige beeld toe te laten? Wat nu?
Sommige mensen hebben zulke heftige trauma’s dat ze de beelden niet durven toelaten. Een begrijpelijke angst. Dan kan het zinvol zijn om een soort voorbehandeling met EMDR te doen waardoor je beter met deze angst kunt omgaan.
Mag je EMDR ondergaan als je zwanger bent?
Ja, je mag EMDR ondergaan als je zwanger bent. EMDR wordt zelfs vaak gebruikt tijdens zwangerschappen wanneer een vorige bevalling echt traumatisch was en vrouwen geen vertrouwen meer hebben in hun eigen lichaam en geestkracht. Vaak staat in deze situaties ook de partnerrelatie onder spanning en soms ook de moeder-kind-relatie. Het is natuurlijk fijner voor jezelf wanneer je deze dingen verwerkt hebt voordat je weer zwanger bent, maar het kan ook tijdens de zwangerschap.
Behandeling tijdens de zwangerschap wordt altijd afgesloten met minstens nog een gesprek na de nieuwe bevalling. Want ook die bevalling kan begrijpelijkerwijs weer nieuwe emoties en associaties oproepen.
EMDR is niet altijd genoeg bij een bevallingstrauma. Gesprekken en een behandeling op cognitief niveau zijn meestal een aan te raden combinatie. Ook daarom “doe ik geen EMDR”, maar behandel ik iemand met EMDR wanneer dit het beste lijkt voor die persoon. Er kan namelijk van alles meespelen zonder dat je dat als moeder c.q. ouders door hebt. Onzekerheid of je een volgend kind wel aankan, de vraag of er een verstoorde moeder-kind relatie is ontstaan na de vorige bevalling. Een behandelaar die met je meedenkt over je partnerrelatie die misschien veranderd is door je trauma. En zo kan ik nog meer dingen noemen.
Weet dat je welkom bent, dat ik met je mee wil denken over eventuele aanvullende behandelingen. Dat ik niets gek vind en, als extra, zelf ook (biologische) moeder ben en dus weet heb van bevallen.
En mocht een trauma door iets anders komen, dan is EMDR nog steeds mogelijk tijdens zwangerschap. Misschien zelfs wel beter dan met je trauma blijven lopen.
Lees ook Hoe is EMDR ontstaan? en Wat is nou precies EMDR?