Hoe is EMDR ontstaan?

Zoals ik in de vorige EMDR-blog (zie website) heb beloofd geef ik vandaag weer antwoord op een aantal van veel gestelde vragen over EMDR.

Het is een mooi verhaal, bijna te mooi, maar toch schijnt het echt ongeveer zo gegaan te zijn.
Francine Shapiro, een Amerikaanse psycholoog, wandelde eens in het bos terwijl ze over haar leven liep na te denken. Ze merkte dat ze haar ogen heen en weer bewoog doordat het zonlicht door de bladeren van de bomen heen flitste. Ineens merkte ze dat de negatieve gedachten die ze had gevoeld afzwakten. Ze is dit als onderzoeker verder gaan uitproberen en uitwerken. Dat was in 1989. Daarna heeft ze de therapie verder toegepast op meer gebieden en ontdekte dat het ingezet kan worden bij veel zaken waar negatieve gevoelens spelen. Ik kom hier in een andere blog op terug.
In de jaren ’90 werd het langzaam bekend in psychologiekringen, ook in Nederland, maar nog lang werd het met enige argwaan bekeken. Inmiddels behoort het tot de uitrusting van menige therapeut die trauma behandelt.

Wie mag EMDR toepassen?

Om te beginnen moet je natuurlijk bij een gecertificeerd EMDR-behandelaar zijn.

EMDR is bij het grote publiek bekend als de behandeling waarmee de therapeut met een hand voor je ogen zwaait. Er wordt soms wat lacherig over gedaan, mede omdat vaak niet goed begrepen wordt hoe het nou werkt en wat het nou doet. Toch is het een techniek die volgens duidelijk afgebakende stappen gebruikt moet worden. Doe je dat niet, dan help je iemand niet vooruit en waarschijnlijk ver achteruit. Dus kennis van zaken is een vereiste.

Daarbij moet het iemand zijn die kan beoordelen of EMDR in jouw geval wel zo’n goede keus is of dat er (eerst) andere dingen nodig zijn.

Het is ook een voordeel als je voor de EMDR-behandeling naar iemand kan gaan, die je eerst een beetje kan leren kennen of die je voldoende vertrouwt om je verhaal bij te doen. Waarbij je je vrij voelt om de traumatische gebeurtenis mee te bespreken. Je kan je voorstellen dat bij bijvoorbeeld seksueel gerichte trauma’s het heel pijnlijk kan zijn om details te moeten vertellen. Maar ook wanneer je worstelt met een schuldvraag bij jezelf over een situatie is vertrouwen onmisbaar. Is dat er niet, dan kan je niet tot de kern van het probleem komen terwijl dat een belangrijk onderdeel is van een succesvolle behandeling.

Is EMDR gevaarlijk?

Wanneer je zomaar wat zou aanrommelen is het niet een goede keus. Maar dat geldt naar mijn idee voor iedere behandeling. Het voordeel van EMDR is dat je zeer geprotocolleerd werkt. Dat wil zeggen dat je niet zomaar met handbewegingen gaat starten, maar dat je een precieze volgorde van stappen volgt. Wanneer je dat goed toepast is EMDR niet gevaarlijk, en eigenlijk ook best laagdrempelig. En kan je ermee in veel gevallen al snel verlichting ervaren. Vaak zijn er wel meer sessies nodig, ook weer afhankelijk van de zwaarte van het trauma en de gevolgen die jij zelf nog ervaart.

Wel kan er kort na de behandeling (soms) nog een reactie komen. Dan moet je denken aan intense vermoeidheid, dromen, soms herbelevingen of op een andere manier een intense emotie. Maar dat is meestal een kwestie van uren of enkele dagen. Niet iedereen heeft dat, maar het kan gebeuren. Daarna komt al snel de opluchting.

EMDR kent inmiddels meer toepassingen. Waar het in eerste instantie alleen gebruikt werd bij traumaverwerking ontstaan er steeds meer terreinen waar het met succes wordt toegepast. De volgende keer zal ik daar wat meer over schrijven, want ook daar zijn mooie resultaten bij behaald.

Heb je een verwijzing nodig voor EMDR?

Nee, wanneer je voor de betreffende hulpverlener geen verwijzing nodig hebt (bij GGZ is dat bijvoorbeeld wel nodig), dan heb je het ook niet voor de EMDR die daar wordt toegepast. Wel is het goed om, zoals in de vorige blog wordt genoemd, in bepaalde gevallen eerst contact op te nemen met de huisarts.

Tot hoe lang na een trauma kan je nog EMDR doen?

Dat kan eigenlijk onbeperkt. Alle trauma’s uit je leven waar je nog steeds last van hebt kan je laten behandelen. En meestal ook met goed resultaat, eventueel aangevuld met andere behandelingen.

Wil je weten in welke situaties je EMDR wel of juist niet kan toepassen, houd dan de volgende blog in de gaten.